Мазмұнға өту

Қазақстандық Кеңес Одағының Батырлары (тізім)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Қазақстандық Кеңес Одағының Батырлары — ең жоғары мемлекеттік марапатқа ие болған жауынгерлер. Алғаш қазақстандықтар арасынан Кеңес Одағының Батыры атанғандар С.В. Гуденко, Е.С. Чуйков 1938 жылы Хасан көліндегі, В.К. Булавский, Н.Т. Видяшев, М.С. Зубарев 1939–1940 жылдары қыста кеңес-фин соғысындағы шайқаста көрсеткен ерліктері үшін алды.

1941–1945 жылдары Кеңес Одағының фашистік Германияға қарсы соғыс жылдарында қазақстандықтар ерлікпен шайқасып,

  • Украина үшін шайқаста 200-ге жуық,
  • РКСФР үшін – 70,
  • Беларусьте – 50-ден астам,
  • Латвияда – 8,
  • Молдовада – 7,
  • Литвада – 6,
  • Эстонияда – 1,
  • Польшада – 47,
  • Мажарстанда – 22,
  • Чехословакияда – 7,
  • Румынияда – 5,
  • Аустрияда – 3,
  • Югославияда – 2,
  • Германияда – 63
  • және Жапонияға қарсы соғыста (Қиыр шығыста) 3 жауынгер батыр атанды.

Қазақстандық Кеңес Одағының Батырлары арасында Қарулы күштердің барлық түрлері мен құрамаларының өкілдері, мамандары және қатардағы жауынгерден дивизия командиріне дейінгі әскери атағы бар адамдар болды. Солардың ішінде 100-ге тарта қазақ (сонымен қоса Кеңес Одағының Батыры атағын алған 11 қазақ республикадан тыс жерде туып, қарулы күштер қатарына сол жақтан шақырылған), 290 орыс, 86 украин, 8 татар, 7 өзбек, 3 мордва, 2 беларусь, бір-бірден тәжік, эстон, корей, лезгин, ұйғыр және еврей халықтарының өкілдері бар. Бұл жоғарғы атақты 4 адам (Т.Бигелдинов, Л.Беда, С.Луганский, И.Павлов) 2 мәрте алды.

Қазақстанда ұйымдасқан әскери құрамаларға қолбасшылық жасаған және тағдырлары белгілі бір кезеңдерде республика өмірімен тығыз байланысты болған, сондай-ақ Ұлы Отан соғысынан кейін Қазақстанға қоныстануға келген Кеңес Одағының Батырлары:

Соғыстан кейінгі жылдары Кеңес Одағы Батыры атағына ие болғандар:

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұған қоса Ұлы Отан соғысында қаза тапқан жауынгер Б.Бейсікбаевқа Ресей Федерациясының Батыры (1996), Қазақстан Республикасының Халық қаһарманы (1998), ғарышкер-ұшқыш Т.Мұсабаевқа Ресей Федерациясының Батыры (1994), Қазақстан Республикасының Халық қаһарманы (1995) атақтары берілді.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, V том